به صورت کلی خودروها برای محاسبه و نشان دادن سرعت لحظه ایی نیاز به مجموعه قطعاتی هستند که بتوانند سرعت خودرو را محاسبه و نمایش دهند بدیهی است که هرگونه خرابی یا اختلال در هرکدام می تواند محاسبه و نمایش سرعت را دچار اختلال کند. با توجه به اختلاف و تنوع زیاد در انواع سیستم برقی و سیمکشی خودروها به طور کلی و مختصر به توضیح این مطلب می پردازیم.


اجزای مختلف تشکیل دهنده نشانگر سرعت در خودرو : 

1- صفحه کیلومتر  

2- سیمکشی و سوکت سنسور سرعت

3- سنسور کیلومتر

4- چرخ دنده سنسور کیلومتر

5- چرخ دنده داخل گیربکس خودرو


صفحه کیلومتر

  صفحه کیلومتر وظیفه دریافت سیگنال PWM تولید شده از سنسور کیلومتر که از طریق سیمکشی خودرو به پشت آمپر منتقل میشود را دارد. این قطعه سرعت متناسب با سیگنال PWM دریافتی را محاسبه نموده و بر روی عقربه نشانگر سرعت نمایش می دهد.


سیمکشی و سوکت سنسور سرعت

  سیمکشی وظیفه برقراری ارتباط و انتقال سیگنال و پالس , تغذیه مثبت و منفی سنسور کیلومتر را بر عهده دارد.


 سنسور کیلومتر

  این قطعه از طریق چرخیدن چرخ دنده خود پالس و سیگنال PWM برای ارسال به ECU و صفحه کیلومتر را تولید میکند. 

(در خودروهای پراید دو مدل سنسور چرخشی و مگنتی وجود دارد )


چرخ دنده سنسور کیلومتر و گیربکس

این چرخ دنده ها که هر دو در گیربکس خودرو قرار میگیرند با حرکت کردن خودرو شروع به چرخیدن میکنند و از طریق سنسور کیلومتر پالس مربوط به سرعت لحظه ایی را تولید میکنند.



خرابی هر کدام از موارد بالا باعث به وجود آمدن ایرادات خاصی در خودرو می شود که در پایین به آنها می پردازیم :


نشانه های خرابی سنسور کیلومتر در خودرو :

در صورت خرابی سنسور سرعت , قطعی سیمکشی , خرابی چرخ دنده های سنسور سرعت و گیربکس خودرو به صورت معمول با ایرادات زیر روبرو میشود لذا جهت عیب یابی باید موارد فوق بررسی گردد . شایان ذکر است بسته به مدل خودرو ممکن است هیچکدام یا یک یا چند نشانه از نشانه های زیر در خودرو ظاهر شود .


1- کُپ کردن یا لگد زدن خودرو در حرکت ( مخصوصا دنده های 1 و 2 در دور بالا )

2- کاهش ناگهانی دور موتور در حالت دور آرام با گرفتن کلاچ

3- خاموش شدن خودرو در دور های پایین ( برای مثال : هنگام دنده معکوس کشیدن قبل از سرعت گیر با گرفتن کلاچ خودرو خاموش میشود )

4- عدم بالا رفتن دور موتور بالای 3000 ( در حالت درجا و دنده خلاص اگر به خودرو گاز بدهیم دور موتور بالای 3000 نخواهد رفت )



خودروهای با سیستم ABS و فاقد سنسور کیلومتر

در خودروهای مدل بالا به تدریج سنسور کیلومتر حذف شد و محاسبه سرعت از طریق سنسور های ABS چرخ ها و بلوک ABS انجام میشود. پس در خودرو های ABS فاقد سنسور کیلومتر هرگونه اختلال در سیستم ABS و خرابی سنسور های ABS  چرخ ها و روشن شدن چراغ اخطار مربوطه باعث اختلال در سیستم محاسبه سرعت یا از کار افتادن عقربه کیلومتر شمار می شود.